Groen+Vooruit blijft vechten voor de bussen in Moorsel!
05 Februari 2024
Het openbaar vervoer in Moorsel wordt slechter. En dat in tijden van klimaatverandering. Onbegrijpelijk! Wat gaat er precies veranderen en waarom? Dat lees je hieronder.
Worden de bussen in Moorsel echt afgeschaft?! Helaas is dat grotendeels waar. De huidige 616 verdwijnt. De 316 verschuift naar Wezembeek-Oppem en komt dus niet meer langs Moorsel. En als de 318 nog blijft rijden, dan is het enkel tijdens de spits. In ruil komt er flexvervoer (https://www.delijn.be/nl/content/reisinfo/flex/). Flexvervoer is een kleinere bus die je op voorhand, tot een halfuur voor de reis, moet reserveren. Hij brengt je van de halte naar een andere halte, waar je je reis kan verderzetten met het openbaar vervoer. Stel: je woont bij de kerk in Moorsel en moet naar Gasthuisberg, buiten de spits. Je reserveert de bus vooraf via de website, de app of per telefoon. Deze komt je halen aan de bestaande bushalte bij de kerk en zet je af op de N3 waar je kan overstappen op de reguliere buslijn die je naar Gasthuisberg brengt.
Waarom worden de bussen geschrapt?
De Vlaamse regering wil dat er minder lege bussen rijden. Daarom heeft ze beslist om basismobiliteit, waarbij er voor iedereen een bushalte was op een paar honderd meter, te vervangen door basisbereikbaarheid. De Vlaamse regering (N-VA, Open VLD en CD&V) hebben dus bewust beslist om het aanbod van bussen te verminderen/schrappen op locaties waar weinig passagiers zijn ten voordele van lijnen waar veel passagiers zijn. Vanuit een efficiëntie-denken is het logisch om geen belastinggeld te verspillen aan lege bussen die kilometers rondrijden. Maar vanuit sociaal oogpunt is het pijnlijk om de inwoners, die meestal geen alternatief hebben dan de bus om zich te verplaatsen, in de kou te laten.
Wat is er precies beslist en door wie?
De Vlaamse overheid heeft ook beslist om meer beslissingsmacht te geven aan de steden en gemeenten. Daarvoor hebben ze de vervoerregio’s in het leven geroepen. Tervuren is aangesloten bij Vervoerregio Leuven, samen met 30 andere gemeenten rondom Leuven. Die 31 gemeenten hebben samen het openbaar vervoerplan goedgekeurd in 2020. Tervuren, bij monde van schepen Bram Peters (Groen+), heeft tegengestemd omdat Moorsel teveel werd benadeeld. Helaas was er een ruime meerderheid van gemeenten die het plan wel goedkeurde.
Het openbaar vervoersplan versterkt de belangrijke lijnen zoals bij ons de buslijn die over de Leuvensesteenweg (N3) rijdt, of de Druivenlijn (vroeger 830, nu 71) die vanuit Hoeilaart via Overijse en Tervuren naar Zaventem rijdt. Tegelijk schrapt het plan een reeks lijnen. Welke lijnen rijden dan volgens dit plan in Tervuren?
- De R81 volgt grotendeels de reisweg van de huidige 317. Deze buslijn rijdt van Leuven naar Brussel Noord, niet meer over Moorsel maar via Tervuren centrum en Wezembeek-Oppem.
- De R80 is de buslijn die vanuit Leuven via de N3 rijdt tussen Leuven en Kraainem Metro. Deze lijn doet Gasthuisberg aan.
- De R71 is de Druivenlijn die de luchthaven van Zaventem verbindt met Tervuren, Duisburg, Overijse en soms Hoeilaart.
Daarbovenop is er een gloednieuwe lijn goedgekeurd die Huldenberg met Machelen Cargo verbindt via Duisburg, Vossem, Moorsel, Sterrebeek, enzoverder. Dit is echter een functionele lijn waardoor ze maar 14 keer per dag per richting zou rijden. Dat betekent wel tijdens de spits maar niet daarbuiten.
Wat is de impact voor Tervuren?
Voor Moorsel betekent dit goedgekeurd plan een enorme achteruitgang. Van de huidige 6 bussen per uur per richting in de spits naar 2. En buiten de spits gaan we van 4 bussen per uur per richting naar 0! Met andere woorden, de inwoners van Moorsel die om welke reden ook niet met de auto rijden, zitten buiten de spits vast. Elke student zonder rijbewijs of auto, elke oudere die niet meer wil of kan met de auto rijden, elke mindervalide, elke milieubewuste inwoner zou zich dus niet meer kunnen verplaatsen met de bus vanuit Moorsel buiten de spits. Dat is asociaal en het tegenovergestelde van duurzaam.
Voor de rest van de gemeente blijft de dienstverlening met het plan quasi gelijk.
Wat heeft de gemeente gedaan?
Bram Peters, schepen van mobiliteit, heeft namens de gemeente als vertegenwoordiger in de vervoerregioraad Leuven het plan voor openbaar vervoer niet goedgekeurd. Voor het gemeentebestuur (incl. Groen+) was het onaanvaardbaar om Moorsel op die manier in de kou te zetten.
Bram heeft volgende alternatieven voorgelegd om een oplossing te vinden voor Moorsel, zowel tijdens het opstellen van het vervoerplan als erna:
- Laat de bussen rijden zoals ze nu rijden.
- Laat de lijn 81 (de nieuwe 316) niet over Wezembeek maar over Moorsel rijden.
- Laat de nieuwe lijn (716) die vanuit Huldenberg rijdt ook buiten de spits rijden.
Op geen enkel van deze alternatieven kon worden ingegaan vanuit De Lijn om verscheidene redenen. Het komt erop neer dat De Lijn deze wijzigingen moet doorvoeren binnen het te beperkte budgettaire kader dat de Vlaamse Regering heeft vastgelegd. Als men kiest om de beperkte middelen eerst in te zetten op de drukste lijnen, dan is het geld op voordat men een minimaal aanbod kan bieden aan minder bewoonde gebieden.
De gemeente heeft zelfs onderzocht of ze zelf een bus kon inzetten buiten de spits om bereikbaarheid te garanderen in Moorsel.
Los van de zeer hoge kostprijs hiervan zou dit vooral heel veel praktische problemen met zich meebrengen. Wat als het personeelslid ziek is, of op vakantie? De bus is niet van De Lijn, dus hoe herkennen onze inwoners ze dan? Mag je meereizen met een ticket of abonnement van De Lijn? Zo ja, hoe komen die inkomsten dan weer bij de gemeente? Als vervoersbewijzen van De Lijn niet mogen worden gebruikt, is de dienstverlening ook eerder beperkt voor reizigers van De Lijn. Met andere woorden, alle schaalvoordelen om met een grote gecentraliseerde firma te werken, raken verloren. Het is geen kerntaak van de gemeente om openbaar vervoer te organiseren. De Lijn zou dat beter moeten kunnen doen dan een gemeente!
Het verzet vanuit de gemeente heeft tot nu toe enkel opgeleverd dat de wijzigingen niet werden doorgevoerd op 1 januari 2024 maar uitgesteld, voorlopig naar januari 2025. En dat er actief wordt gezocht naar een betere oplossing voor Moorsel.
Welke oplossing ligt nog op tafel?
Er ligt nu een vermoedelijk laatste voorstel van De Lijn op tafel. De buslijn die Huldenberg met Machelen Cargo verbindt, zou dan wegvallen. In ruil zou er een nieuwe lijn komen die Brussel Noord verbindt met Moorsel tijdens de spits. En wordt er flexvervoer ingevoerd in Moorsel (en de rest van Tervuren, Kortenberg). Als gemeente hebben we onmiddellijk gevraagd om die nieuwe lijn dan door te trekken tot aan de N3 zodat je als inwoner van Moorsel kan kiezen om over te stappen in Sterrebeek of op de N3. Het voordeel van dit scenario is dat een inwoner van Moorsel die niet over een auto of rijbewijs beschikt, tenminste op elk moment van de dag kan vertrekken of toekomen. Dat is dus al veel beter dan enkel bediening in de spits. Het nadeel blijft dat een reiziger telkens moet reserveren om zich te kunnen verplaatsen buiten de spits.
Dit voorstel is nog niet formeel goedgekeurd, noch door het gemeentebestuur van Tervuren, noch door de vervoerregioraad.
Wat is het standpunt van Groen+Vooruit?
Het laatste voorstel is een verbetering ten opzichte van het plan dat werd goedgekeurd door de Vervoerregioraad ondanks de tegenstem van Tervuren. Als gemeente keuren we dit beter goed. Maar voor ons is deze achteruitgang van de busbediening in Moorsel nog steeds te groot. Groen+Vooruit vindt dat een dorp als Moorsel een vaste busbediening moet krijgen van minstens 4 bussen per uur per richting in de spits en 2 buiten de spits. Daar zullen we ons voor blijven inzetten. Idealiter krijgen de Moorselnaren een vlotte verbinding richting Brussel, Leuven, de luchthaven en Tervuren centrum.